Αξιολόγηση
Εκπαιδευτικών στην Ελλάδα: έργο πηνελόπειο και σισύφειο.
Η
αξιολόγηση των εκπαιδευτικών δεν περιορίζεται στα στενά όρια κάποιων τεχνικών
ζητημάτων και αποφάσεων στο πλαίσιο της
εκπαιδευτικής πολιτικής αλλά ήταν και είναι αντικείμενο κοινωνικών, πολιτικών
αντιπαραθέσεων και ιδεολογικών συγκρούσεων. Μία επισκόπηση της βιβλιογραφίας
αποκαλύπτει και καταγράφει τον ιδιαίτερο τρόπο που τόσο η πολιτεία, όσο η
εκπαιδευτική κοινότητα και οι συνδικαλιστικοί φορείς έχουν αντιμετωπίσει το
θέμα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών στη χώρα μας. Σε αυτή την εργασία θα
παρουσιασθεί συνοπτικά η τελευταία νομοθετική προσπάθεια (Ν. 4823/2021 &
ΦΕΚ 388, τ. Β΄/27-1-2023) η οποία μπορεί να ενταχθεί στο ευρύτερο θεωρητικό
πεδίο της διαμορφωτικής αξιολόγησης του εκπαιδευτικού, ως πρόταση υιοθέτησης
ενός μοντέλου κλίμακας διαβαθμισμένων κριτηρίων. Στη συνέχεια θα επισημανθούν
τα σοβαρά προβλήματα και οι παραλείψεις, εκ μέρους της πολιτείας, που
διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή τής πρώτης υλοποίησης του νέου αυτού
νομοθετικού πλαισίου. Μεταξύ άλλων, επισημαίνονται: η απουσία ενός θεωρητικού
υποστηρικτικού πονήματος για την επιχειρούμενη αξιολόγηση από την ομάδα
εκπόνησης και συγγραφής του εγχειρήματος, προβλήματα εγκυρότητας, αξιοπιστίας
και αντικειμενικότητας της αξιολογικής διαδικασίας, η απουσία υλοποίησης, έστω
και μικρής κλίμακας πιλοτικής φάσης, η μη διοργάνωση αξιόπιστης επιμορφωτικής
διαδικασίας με ομάδα στόχου τους συμβούλους εκπαίδευσης, η μη ύπαρξη ενός
ενιαίου πρωτοκόλλου ενεργειών κ.λπ. Επιπροσθέτως, θα προταθούν λύσεις, οι
οποίες, ίσως, συμβάλλουν στην άρση των δυσλειτουργιών που παρεμποδίζουν την
εφαρμογή. Αν δεν λάβουμε σοβαρά υπόψη τις απαραίτητες προϋποθέσεις οι οποίες
πρέπει να πληρούνται, ώστε να έχουμε ένα λειτουργικό, αποτελεσματικό και, όσο
το δυνατόν, ευρύτερης αποδοχής μοντέλο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών δεν θα
μπορέσουμε να κάνουμε το επόμενο βήμα. Ως απαραίτητες προϋποθέσεις αναφέρονται,
ενδεικτικά: η λήψη δεδομένων και από άλλες
πηγές, η ύπαρξη ενός ισχυρού οργανωμένου συστήματος υποστήριξης της
επαγγελματικής βελτίωσης των εκπαιδευτικών, βασικό προαπαιτούμενο η μέγιστη δυνατή
επιμόρφωση των προσώπων που θα έχουν τον θεσμικό ρόλο του αξιολογητή, το
πλαίσιο συνολικά να είναι, κατά το δυνατόν, αποδεκτό από τα μέλη της εκπαιδευτικής
κοινότητας. Τέλος, η μη εκπλήρωση των προαναφερθέντων προϋποθέσεων εκτιμάται
ότι θα οδηγήσουν ακόμη μία φορά ή στην απαξίωση του όλου εγχειρήματος και τη
μετατροπή του σε μία απρόσωπη γραφειοκρατική διαδικασία ή ακόμη στη μελλοντική
ακύρωσή του από μία διαφορετική ηγεσία στο υπουργείο παιδείας. Οι επιπτώσεις
και το κόστος της απουσίας μιας ελάχιστης κοινής βάσης και συναίνεσης μεταξύ
πολιτικών κομμάτων, επιστημονικών φορέων και των συνδικαλιστικών οργάνων των
εκπαιδευτικών είναι ιδιαίτερα σοβαρές που ξεπερνούν τα στενά όρια ενός προβλήματος
στο πεδίο της εκπαιδευτικής πολιτικής. Η συναίνεση αυτή πρέπει να ιδωθεί ως
απαραίτητη συνιστώσα όχι μόνο εκπαιδευτικής αλλά και κοινωνικής συνοχής.
ΛΕΞΕΙΣ –
ΚΛΕΙΔΙΑ: διαμορφωτική αξιολόγηση,
διαβαθμισμένα κριτήρια, συναίνεση.
